Modak (Steamed Modak) Ganesh Chaturthi Sweet

Modak is a traditional Indian sweet dumpling, deeply associated with Lord Ganesha, the Hindu deity of wisdom, prosperity, and remover of obstacles. According to Hindu mythology, Modak is believed to be Ganesha’s favorite sweet (modaka-priya), making it a must-have offering during Ganesh Chaturthi and other auspicious occasions.
The Sanskrit word modaka means “something that gives happiness or delight.”

Types of Modak

1. Ukadiche Modak – Steamed version from Maharashtra, soft outer layer of rice flour, coconut-jaggery filling.
2. Fried Modak – Crispy outer shell made with wheat/maida, deep-fried.
3. Dry Fruit Modak – No-cook variety made with dates, nuts, and seeds.
4. Chocolate Modak – Fusion sweet with cocoa or melted chocolate in the filling.
5. Kesari/Rava Modak – Made with semolina and sugar syrup.
6. Peda Modak – Made using khoya (mawa) shaped like modak.

Ingredients for Ukadiche Modak (Steamed Modak)

For Outer Dough (Ukad):

• Rice flour – 1 cup
• Water – 1¼ cup
• Ghee – 1 tsp
• Salt – a pinch

For Filling:

• Fresh grated coconut – 1 cup
• Jaggery – ¾ cup (powdered)
• Cardamom powder – ½ tsp
• Poppy seeds – 1 tsp (optional)
• Cashews – 1 tbsp (chopped, optional)
• Ghee – 1 tsp

Preparation Steps

Step 1: Prepare the Filling

1. Heat ghee in a pan, add grated coconut.
2. Add jaggery and cook on low flame till it melts and blends with coconut.
3. Add cardamom powder, poppy seeds, and cashews.
4. Cook till mixture is moist but not watery. Cool completely.

Step 2: Prepare the Dough

1. Boil water with ghee and a pinch of salt.
2. Reduce heat, add rice flour gradually, stirring quickly to avoid lumps.
3. Cover and rest for 5 minutes.
4. Knead while warm into a smooth dough.

Step 3: Shaping Modak

1. Grease palms with ghee, take a lemon-sized dough ball.
2. Flatten into a small disc and shape edges into pleats.
3. Place 1 tsp filling in center, gather pleats, and seal the top.

Step 4: Steaming

1. Arrange modaks on greased steamer plate.
2. Steam for 10–12 minutes on medium flame till the outer layer turns glossy.

Step 5: Serving

Serve hot with a drizzle of ghee.

Expert Tips

• Keep dough covered with a damp cloth to prevent drying.
• If dough cracks, add a little warm water and knead again.
• Avoid overcooking the filling — it can harden.
• For extra aroma, add a few saffron strands to the filling.

Festive Relevance

• Ganesh Chaturthi: Traditionally offered as naivedyam to Lord Ganesha in odd numbers (usually 21).
• Varalakshmi Vratam & Sankranti: Variations like Kudumulu are prepared in South Indian homes.

 

---

 

మోదకము ఒక సాంప్రదాయ భారతీయ మిఠాయి (డంప్లింగ్), ఇది వినాయకుడితో గాఢంగా అనుబంధించబడి ఉంటుంది. వినాయకుడు జ్ఞానము, ఐశ్వర్యము, విఘ్న నివారకుడు. హిందూ పురాణాల ప్రకారం, మోదకము ఆయనకు ఎంతో ఇష్టమైన నైవేద్యం (మోదక ప్రియుడు) అని చెబుతారు. అందువల్ల వినాయక చవితి మరియు ఇతర శుభకార్యాలలో తప్పనిసరిగా సమర్పిస్తారు.
“మోదక” అనే సంస్కృత పదానికి “ఆనందమును కలిగించు పదార్థం” అని అర్థం.

మోదక రకాలు

1. ఆవిరి మోదకము – మహారాష్ట్ర ప్రసిద్ధ ఆవిరి మోదకము, బియ్యపు పిండి పొర, కొబ్బరి-బెల్లం పూరణ.
2. వేయించిన మోదకము – గోధుమ/మైదా తో చేసిన పొర, నూనెలో వేయించినది.
3. డ్రై ఫ్రూట్ మోదకము – ఖర్జూరం, వేరుశెనగలు, డ్రై ఫ్రూట్స్‌తో వంట లేకుండా చేసినది.
4. చాక్లెట్ మోదకము – ఫ్యూజన్ మిఠాయి, కోకో లేదా చాక్లెట్‌తో చేసిన పూరణ.
5. రావ్వ/కేసరి మోదకము – సేమ్యా లేదా రవ్వ, చక్కెర పాకంతో చేసినది.
6. పేడా మోదకము – ఖోవా (మావా) తో మలచిన మోదకము.

ఆవిరి మోదకము – పదార్థాలు

బయటి పొర కోసం :

• బియ్యపు పిండి – 1 కప్పు
• నీరు – 1¼ కప్పు
• నెయ్యి – 1 టీస్పూన్
• ఉప్పు – చిటికెడు

పూర్ణం కోసం:

• కొత్త కొబ్బరి తురుము – 1 కప్పు
• బెల్లం (తురిమినది) – ¾ కప్పు
• యాలకుల పొడి – ½ టీస్పూన్
• గసగసాలు – 1 టీస్పూన్ (ఐచ్చికం)
• జీడిపప్పు ముక్కలు – 1 టేబుల్ స్పూన్ (ఐచ్చికం)
• నెయ్యి – 1 టీస్పూన్

తయారీ విధానం

దశ 1: పూర్ణం తయారీ

1. పాన్‌లో నెయ్యి వేడి చేసి కొబ్బరి తురుము వేసి వేయించాలి.
2. బెల్లం వేసి నెమ్మదిగా కరిగే వరకు కలపాలి.
3. యాలకుల పొడి, గసగసాలు, జీడిపప్పు కలపాలి.
4. మిశ్రమం తడి తడి గా ఉన్నంతవరకు వండి చల్లారనివ్వాలి.

దశ 2: పిండి తయారీ

1. నీటిలో నెయ్యి, ఉప్పు వేసి మరిగించాలి.
2. మంట తగ్గించి, బియ్యపు పిండి వేసి కలపాలి.
3. మూత పెట్టి 5 నిమిషాలు ఉంచాలి.
4. వేడిగా ఉన్నప్పుడు ముద్దలా మెత్తగా కలపాలి.

దశ 3: మోదకము మలచడం

1. చేతులకు నెయ్యి రాసి చిన్న బంతి తీసుకోవాలి.
2. దీన్ని పలుచగా చేసి అంచుల వద్ద మడతలు వేయాలి.
3. మధ్యలో పూర్ణం పెట్టి, మడతలను మూసి మోదక ఆకారంలో చేయాలి.

దశ 4: ఆవిరి వండడం

1. స్టీమర్ ప్లేట్‌ను నెయ్యి రాసి మోదకాలు అమర్చాలి.
2. 10–12 నిమిషాలు మధ్య మంటపై ఆవిరి వేయాలి.

దశ 5: వడ్డించడం

వేడి వేడి మోదకములపై నెయ్యి  వేసి వడ్డించాలి.

నిపుణుల సూచనలు

• పిండిని తడి బట్టతో కప్పి పెట్టాలి, ఎండిపోకుండా.
• పిండి పగిలితే కొంచెం వేడి నీళ్లు వేసి ముద్దలా చేయాలి.
• పూర్ణం ఎక్కువగా వండకూడదు – గట్టిపడుతుంది.
• రుచి కోసం కుంకుమపువ్వు కలిపితే ప్రత్యేక వాసన వస్తుంది.

పండుగ ప్రాముఖ్యత

• వినాయక చవితి: సంప్రదాయంగా 21 మోదకాలు నైవేద్యంగా సమర్పిస్తారు.
• వరలక్ష్మీ వ్రతము & సంక్రాంతి: దక్షిణ భారతంలో కుడుములు రూపంలో చేస్తారు.